Vào thời điểm kĩ sư người Mỹ William Le Baron Jenney thiết kế công trình cao tầng đầu tiên của thế giới tại Chicago năm 1884. Chẳng có bất cứ ai tin vào công nghệ mới lạ của ông. Chính kết cấu khung thép nhẹ thay thế cho các khối xây nặng nề; đã đưa công trình này lên một tầm cao mới. Quá lung túng bởi việc chuyển đổi từ gạch vững chắc sang bộ xương thép khẳng khiu; thanh tra xây dựng của Chicago đã yêu cầu dừng công việc xây dựng của công trình Home Insurance Building. Mãi cho tới khi họ chắc chắn rằng công trình này đảm bảo sự ổn định về mặt kết cấu.
Và tất nhiên, cho tới thời điểm hiện tại thì chúng ta có thể nói rằng; ý tưởng của Jenny đã mở ra kỉ nguyên hoàn toàn mới cho công trình cao tầng trên khắp toàn cầu. Đến năm 2011, Trung Quốc hiện đang đứng đầu, ước tính cứ mỗi 5 ngày sẽ có một công trình xây mới; được hoàn thiện và đưa vào sử dụng. Điều này đưa con số tổng dự tính lên tới 800 công trình vào năm 2016. Toronto, thành phố lớn thứ 4 của Bắc Mỹ; hiện cũng đang có 130 công trình cao tầng đang được xây dựng.
Chính tốc độ xây dựng chóng mặt này đang dần bóp nghẹt bầu khí quyển
Tại Anh, nơi mà ngành công nghiệp xây dựng chỉ chiếm 7% nền kinh tế (trong đó 10% tổng số việc làm) thì nó lại tới 47% lượng khí thải nhà kính, trong đó 10% của lượng CO2 đến từ vật liệu xây dựng. Hơn thế, trung bình gần 20% lượng vật liệu sử dụng cho công trình bị lãng phí.
Chính vì vậy, cũng như cách mà Jenney giải quyết vấn đề kết cấu nặng nề, mật độ xây dựng dày đặc của ngành xây dựng thế kỉ 19 bằng bộ khung kết cấu thép thì hiện nay, nhiều kiến trúc sư và kỹ sư đang tìm kiếm một cách thức xây dựng có thể giúp công trình vươn cao hơn, được hoàn thiện nhanh hơn và tránh tác động tiêu cực tới môi trường. Và chính mong muốn này đã dẫn họ quay trở về với một trong những vật liệu truyền thống nhất: vật liệu gỗ.
Thực tế cho thấy gỗ ở dạng thô thông thường sẽ chẳng bao giờ có thể sánh được với kết cấu khung thép của Jenney, tuy nhiên hiện đã có một loại vật liệu gỗ ép được phát triển để vượt qua mọi thử thách. Bằng cách dán các lớp gỗ mềm, cấp thấp hơn lại với nhau thành tấm gỗ hoàn chỉnh, “gỗ tiền chế” mang dáng vẻ của đồ nội thất có thể tháo rời của Ikea hơn là dáng vẻ của vật liệu gỗ truyền thống.
Vật liệu xây dựng từ gỗ
Với kiến trúc sư Michael Green hiện đang làm việc tại Vancouver; bầu trời là giới hạn cho công trình nhà cao tầng làm từ gỗ. Mong muốn vượt qua giới hạn đó, vào thời điểm hiện tại; trong khi công trình Wood Innovation and Design Centre của Đại học University of Northern British Columbia tại Prince George; đang đi vào giai đoạn hoàn thiện thì hãng thiết kế kiến trúc MGA của Michael Green cũng đang hoàn thiện thiết kế công trình quy mô 30 tầng làm từ gỗ tiền chế tại trung tâm Vancouver.
Nếu được xây dựng, công trình của Green sẽ trở thành công trình cao nhất được làm từ gỗ; vượt hơn hẳn công trình đang nắm giữ kỉ lục hiện tại là London Stadthaus (9 tầng); và Forte Building (10 tầng) tại Melbourne. Tuy nhiên, theo Carla Smith, thành viên của MGA thì mục tiêu của họ không phải là để phá kỉ lục: “Sự thực là chúng tôi chẳng mấy quan tâm tới kỉ lục. Tất cả những gì chúng tôi muốn chỉ là một tương lai cho vật liệu gỗ; trong kết cấu nhà cao tầng của các thành phố tương lai.”
Bảo vệ môi trường
Hơn thế, Green còn cho phép mọi người truy cập miễn phí vào đề tài nghiên cứu dày 200 trang; chứa đầy đủ nội dung hướng dẫn xây dựng công trình cao tầng; với vật liệu gỗ làm kết cấu chính. Tài liệu mang tên “The Case for Tall Wood Buildings”; (Kết cấu gỗ cho nhà cao tầng). Ông mong muốn điều này sẽ truyền cảm hứng cho kiến trúc sư, kĩ sư tiếp tục phát triển nghiên cứu đấy; cung cấp cho họ tầm nhìn không bị giới hạn chỉ ở bê tông – thép; và tạo điều kiện cho sự phát triển của vật liệu thân thiện với môi trường; có khả năng cô lập carbon dioxide khỏi bầu khí quyển; lưu trữ lượng khí đấy trong suốt vòng đời của mình (1 tấn CO2/1 m3 gỗ).
Hay nói cách khác, trong khi một công trình làm từ gỗ với quy mô 20 tầng có thể lưu trữ 3,100 tấn carbon; thì công trình với quy mô tương tự làm từ bê tông lại thải ngược ra môi trường 1,200 tấn. Mức chênh lệch 4,300 tấn carbon này tương đương với việc loại bỏ 900 xe ô tô; ra khỏi lưu thông trong một năm.
Nguồn: Tapchikientruc.vn
